بازار آهنآلات ایران در سال ۲۰۲۵ با مجموعهای از چالشهای ساختاری، زیستمحیطی، اقتصادی و بینالمللی روبهرو خواهد بود که میتواند بر تولید، قیمت و رقابتپذیری این صنعت تأثیرگذار باشد. در ادامه، مهمترین این چالشها را بررسی میکنیم:
۱. کاهش کیفیت و ذخایر سنگآهن
ذخایر سنگآهن باکیفیت در ایران رو به کاهش است و این امر منجر به افزایش وابستگی به واردات مواد اولیه میشود. واردات مواد اولیه نهتنها هزینه تولید را افزایش میدهد، بلکه با توجه به تحریمها و نوسانات ارزی، این صنعت را با ریسکهای جبرانناپذیری روبهرو کرده است.
۲. بحران انرژی و قطعی برق
کمبود برق و گاز در فصول مختلف سال، بهویژه در تابستان و زمستان، منجر به کاهش ظرفیت تولید کارخانههای فولادسازی میشود. این قطعیها علاوه بر افزایش هزینههای تولید، بر بهرهوری و زمانبندی تحویل محصولات تأثیر منفی میگذارند.
۳. چالشهای زیستمحیطی و مقررات سختگیرانه
صنعت فولاد با افزایش قوانین و مقررات مربوط به زبالههای صنعتی و انتشار کربن مواجه است که بهویژه در کشورهای توسعهیافته و تحت فشارهای بینالمللی برای کاهش کربن، شامل دیسکهای پالایشی و مالیاتهای سبز میشوند. این قوانین بهویژه در کشورهای توسعهیافته و تحت فشارهای بینالمللی برای کاهش کربن، شامل دیسکهای پالایشی و مالیاتهای سبز میشوند.
۴. تحریمها و محدودیتهای بینالمللی
تحریمها و محدودیتهای بینالمللی دسترسی به فناوریهای پیشرفته، تجهیزات مدرن و بازارهای صادراتی را محدود کرده است. این مسائل ژئوپلیتیک بر بازارهای داخلی نیز تأثیر میگذارند، زیرا کشورهایی مانند ایران به واردات مواد اولیه و تکنولوژی وابسته هستند و تحریمها میتوانند دسترسی به این منابع را محدود کنند.
۵. رکود تقاضا در بازار داخلی
رکود در صنعت ساختوساز و کاهش پروژههای عمرانی منجر به کاهش تقاضا برای محصولات فولادی مانند میلگرد و تیرآهن شده است. این کاهش تقاضا فشار زیادی بر تولیدکنندگان داخلی وارد کرده است.
۶. نوسانات قیمت مواد اولیه
قیمت مواد اولیه مانند سنگآهن و زغالسنگ به نوسانات جهانی وابسته است که میتواند بر هزینه تولید تأثیر زیادی بگذارد. نوسانات قیمتی ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییرات در تقاضا، بحرانهای ژئوپلیتیکی، و تأثیرات اقتصادی میباشد.
۷. رقابت فزاینده در بازارهای صادراتی
کشورهای همسایه مانند عربستان سعودی، عمان و امارات متحده عربی با سرمایهگذاریهای کلان در صنعت فولاد و استفاده از فناوریهای نوین، در تلاشند تا سهم بازار خود را افزایش دهند. این رقابت میتواند فشار بیشتری بر بازارهای صادراتی ایران وارد کند.
۸. کمبود سرمایهگذاری و فناوری
سرمایهگذاریهای ناکافی در تحقیق و توسعه، بهویژه در زمینه فناوریهای نوین مانند فولاد سبز، منجر به عقبماندگی در رقابت با تولیدکنندگان جهانی میشود. این کمبود سرمایهگذاری و فناوری میتواند بر کیفیت و هزینه تولید تأثیر منفی بگذارد.