محاسبه وزن میلگرد + معرفی 7 روش

عوامل موثر بر وزن میلگرد چیست؟

یکی از پارامترهای تعیین کننده قیمت میلگردهای فولادی، وزن آن می‌باشد. فاکتور وزن خود تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون قطر میلگرد، گرید، آلیاژ مورد استفاده در آن، استاندارد ساخت و غیره در تغییر می‌باشد. 

علت اهمیت وزن میلگرد چیست؟

علاوه بر اثرگذاری بر قیمت پروژه که پیش از این به آن اشاره شد، وزن میلگرد بر زمان طراحی و اجرا نیز اثرگذار می‌باشد. موضوع مهم دیگر استانداردسازی سازه و بکارگیری مصالح باکیفیتی است که مطابق با استانداردهای مشخص تولید شده‌اند.

از دیگر عللی که منجر به اهمیت وزن میلگرد می‌شود آن است که میلگردهای ساخته شده با استانداردهای لازم، دارای وزن مشخصی هستند. از آن‌جایی که بعضی از تولید کنندگان برای سود بیش‌تر خود میلگردهای بی‌کیفیت تولید می‌کنند، اطلاع از وزن صحیح میلگرد به انتخاب نوع باکیفیت آن، تا حدود زیادی کمک می‌کند.

این به آن علت است که چگالی فولاد همواره ثابت می‌باشد. به همین خاطر چنان‌چه میلگرد دارای وزن پایین‌تر از حد معمول باشد و سطح مقطع کوچک‌تری داشته باشد، به احتمال قوی نشان دهنده کیفیت پایین این مقطع فولادی است. در نتیجه استفاده از مقاطع باکیفیت بالطبع امنیت ساختمان نیز کاهش پیدا خواهد کرد.

نحوه محاسبه وزن میلگرد

روش‌های مختلفی برای محاسبه وزن میلگردهای فولادی وجود دارد که می‌توان به تناسب نیاز و یا متناسب با اطلاعات در دسترس از آن‌ها بهره گرفت. در ادامه این روش‌ها را بررسی خواهیم کرد:

محاسبه وزن آنلاین

یکی از آسان‌ترین روش‌هایی که برای محاسبه وزن میلگردها وجود دارد، استفاده از سایت‌های آنلاینی هستند که می‌توان به کمک آن‌ها وزن میلگرد را بدست آورد. اطلاعات خواسته شده از سمت این سایت‌ها تنها قطر میلگرد می‌باشد که به کمک آن می‌توان وزن را محاسبه کرد. با این وجود، به علت آن‌که میلگردهای تولیدی کارخانه‌های مختلف با هم‌دیگر تفاوت‌هایی دارند، در مواقعی لازم است دیگر روش‌های محاسبه وزن را بکار گرفت که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

محاسبه وزن میلگرد به کمک جداول استاندارد

میلگردها همچون دیگر مقاطع فولادی، مطابق با استانداردهای مشخصی ساخته می‌شوند. از جمله معروف‌ترین این موارد می‌توان به استاندارد ملی شماره 3132، استاندارد GOST 5781 روسیه، استاندارد BS 4449 بریتانیا، و استاندارد DIN 488:86 آلمان اشاره کرد. 

در میان استانداردهای گفته شده، استاندارد GOST 5781 روسیه قدیمی‌ترین استاندارد ساخت این مقطع فولادی به حساب می‌آید که مطابق با آن محصولات در 4 گرید مختلف A1، A2، A3 و A4 دسته‌بندی می‌‌شوند. هر کدام از دسته‌بندی‌های گفته شده، در وزن میلگرد نهایی اثرگذار خواهند بود. 

افزون بر آن، سایز، استاندارد و گرید نیز از جمله مواردی هستند که وزن میلگرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در هر یک از استانداردهای ذکر شده، جدول وزنی میلگرد نیز آورده شده است. برای آن‌که بتوان وزن کلی شاخه را بدست آورد، تنها لازم است وزن مربوط به هر سایز از میلگرد را بدست آورد و آن را در طول هر شاخه ضرب نمود.

محاسبه وزن میلگرد به کمک جداول وزنی کارخانه

در کشور ایران بسیاری از کارخانه‌ها، مشغول به تولید و توزیع میلگردهای فولادی هستند. تولیدکنندگان علاوه بر ارائه کالا، جدول وزنی میلگردهای خود را نیز به مشتری تحویل می‌دهند. این به آن علت است که طراحی جدول وزنی کارخانه‌های مختلف مطابق با استاندارد بکار گرفته شده در آن کارخانه انجام می‌شود. 

به همین علت میلگرد کارخانه‌های مختلف با یک‌دیگر تفاوت‌هایی دارد. از دیگر عللی که سبب تفاوت وزنی میلگردهای کارخانه‌های مختلف می‌شود، آلیاژ میلگرد و قطر اسمی آن‌ها می‌باشد. باتوجه به مطالب ذکر شده، علت اهمیت اطلاع از وزن میلگرد، برای ما روشن خواهد شد. به همین جهت در ادامه وزن میلگرد در کارخانه‌های مختلف را عرضه کرده‌ایم:

محاسبه وزن میلگرد به کمک جدول اشتال

جدول اشتال، جدولی جامع و استاندارد است که ملاکی صحیح برای بدست آوری وزن میلگرد به حساب می‌آید. در جدول اشتال علاوه بر درج وزن، مساحت سطح مقطع و وزن هر متر میلگرد نیز آورده می‌شود. در این جدول پارامترهایی همچون سطح روکش میلگرد (دارای علامت اختصاری U)، گشتاور مقاوم برای تخمین مقاومت در برابر تنش برشی (دارای علامت اختصاری W)، وزن هر متر از میلگرد (دارای علامت اختصاری G)، قطر میلگرد (دارای علامت اختصاری d) و سطح میلگرد در طول یک متر (با علامت flache) ارائه می‌گردد. وزن انواع میلگرد مطابق با جدول اشتال، در ادامه آورده شده است:

برای بدست آوردن وزن میلگرد مطابق با جدول اشتال ابتدا مساحت سطح میلگرد محاسبه و با حرف A نشان داده می‌شود. پس از آن لازم است به ستون مساحت داخل جدول مراجعه شود. کوچک‌ترین مقدار و عددی که بزرگ‌تر و یا مساوی با مقدار مساحت میلگرد مدنظر باشد، انتخاب می‌گردد. نهایتا با تعیین عدد مساحت در جدول اشتال، می‌توان سایز و وزن میلگرد را مشخص نمود.

محاسبه وزن میلگرد به کمک دریافت نمونه

یکی از آسان‌ترین روش‌هایی که می‌توان به کمک آن وزن میلگرد را بدست آورد، آن است که پیش از آن‌که میلگرد را در مقادیر موردنیاز تهیه نمایید، نمونه‌ای کوچک از میلگرد را از شخص عرضه‌کننده طلب کنید. پس از آن‌که میلگرد را از مرکز مدنظر خریداری نمودید، وزن و طول آن را محاسبه کنید و با تقسیم وزن بر طول، اقدام به محاسبه وزن هر متر از میلگرد نمایید. به‌طور کلی محاسبه وزن در این روش مطابق با فرمول زیر انجام می‌گیرد که لازم است در آن وزن به گرم و طول به میلی‌متر وارد شود:

طول نمونه / وزن نمونه = وزن هر متر میلگرد به کیلوگرم

معمولا عدد حاصل شده از این روش را با وزن استاندارد میلگرد مقایسه می‌کنند و به این ترتیب از کیفیت و اصالت کالا اطمینان حاصل می‌کنند. جدول وزن استاندارد میلگرد در ادامه آورده شده است.

محاسبه وزن میلگرد به کمک وزن مخصوص فولاد

یکی از روش‌هایی که از سال‌ها پیش برای محاسبه وزن میلگرد مورد استفاده قرار می‌گرفته است، استفاده وزن مخصوص فولاد مطابق با استاندارد DIN آلمان می‌باشد. مطابق با این فرمول امکان دستیابی به وزن میلگرد به ازای متراژ مدنظر وجود دارد. در این فرمول طول و قطر به میلی‌متر جای‌گذاری می‌شوند:

7.8/1000 *3.14 *طول * قطرمیلگرد به توان 2 = وزن هر متر میلگرد به کیلوگرم

محاسبه وزن میلگرد به کمک فرمول کارگاهی

فرمول کارگاهی توسط استاندارد ملی INSO 3132 (ISIRI 3132) تعریف شده است و به فرمول 162 نیز معروف می‌باشد. محاسبه وزن طبق این فرمول بسیار آسان و سریع بوده و به شرح زیر است:

162 / سایز میلگرد به توان 2 = وزن هر متر میلگرد به کیلوگرم

همچنین در صورتی که قصد بر محاسبه وزن میلگرد با طول دلخواه باشد، فرمول زیر را بکار می‌گیرند:

162 /  طول میلگرد *(سایز میلگرد به توان 2 ) = وزن هر متر میلگرد به کیلوگرم

جمع بندی

میلگردها از جمله مهم‌ترین مصالح و مقاطع در صنعت ساختمان سازی هستند و نقش زیادی در تامین امنیت و استحکام یک سازه ایفا می‌نمایند. به علت استفاده گسترده میلگرد در ساخت و ساز، مهم است که وزن میلگرد مصرفی محاسبه گردد؛ چراکه بر قیمت نهایی پروژه نیز اثرگذار هستند. محاسبه وزن میلگرد به طرق مختلفی همچون استفاده از جدول اشتال، جدول وزن کارخانه، سایت‌های آنلاین محاسبه وزن، فرمول‌های به دست آوردن وزن و غیره امکان پذیر می‌باشد.

سوالات متداول