سپری آهنی چیست؟ 8 کاربرد آن در صنعت

سپری آهنی چیست؟

سپری آهنی (به انگلیسی T Profile) یکی از انواع پروفیل‌های مقطع باز است که از 2 قسمت جان و بال تولید می‌شود. بخش عمودی سپری را جان و بخش افقی را بال می‌نامند.

از آن‌جایی که این 2 بخش به شکل عمود بر یک دیگر سوار می‌شوند، پروفیل حاصل شده به شکل T انگلیسی خواهد بود.

پروفیل سپری معمولا به 2 شکل لبه گرد و لبه تیز تولید می‌گردد که نوع اول در اندازه 30 تا 140 میلی‌متر و نوع دوم با اندازه 20 تا 40 میلی‌متر ساخته می‌شود.

طول سپری‌های عرضه شده در بازار آهن آلات مابین 6 تا 12 متر متغیر است و ضخامت حدودی آن 0.9 تا 2.5 میلی‌متر متغیر می‌باشد.

پروفیل سپری چگونه تولید می‌شود؟

برای ساخت سپری فولادی به‌طور کلی از 2 روش نورد گرم و نورد سرد استفاده می‌کنند. نحوه انجام فرآیند و مراحل آن‌ها، به شرح زیر است:

• ساخت سپری به روش نورد گرم

در ساخت سپری به روش نورد گرم از شمش‌های آهنی استفاده می‌کنند. شمش‌های آهنی بکار گرفته شده سطح مقطعی بالاتر از 230 متر دارند و در کوره‌های مخصوص حرارت می‌بینند تا نرم و گداخته شوند.

پس از این مرحله شمش‌های حرارت دیده از میان قالب‌های اولیه عبور داده می‌شود. این نوردکاری چندین مرتبه تکرار می‌شود تا نهایتا پروفیل سپری مدنظر حاصل گردد.

در طول نورد اولیه، شمش‌های فولادی را با هدف بهبود خواص مکانیکی اسکین پاس (نورد پوسته‌ای) می‌کنند. طی مراحل نوردکاری مقطع فولادی اعوجاج ایجاد شده در طول قطعه را به کمک قالب‌های فشاری مربع برطرف می‌کنند.

نهایتا پس از آن‌که پروفیل به شکل مورد نظر درآمد، به واحد خنک‌کاری انتقال داده شده و آماده بسته‌بندی می‌شود.

• ساخت سپری به روش نورد سرد

روش دیگری که برای تولید سپری مورد استفاده قرار می‌گیرد، نورد است که با کمک پرس کردن انجام‌پذیر خواهد بود. برای انجام این فرآیند به کمک قالب‌های پرسی شکل پروفیل را شکل می‌دهند.

لازم به ذکر است که با برشکاری تیرآهن معمولی یا بال پهن نیز می‌توان پروفیل سپری را تولید کرد. برای برشکاری تیرآهن معمولا از برش هوا با گاز استیلن استفاده می‌کنند و پس از انجام آن لبه بریده شده را در دو نیمه سنگ‌زنی می‌کنند.

به جز گاز استیلن در مواردی از برش پلاسمایی یا اکستروژن نیز برای برشکاری استفاده می‌شود. در روش اکستروژن پس از ذوب مواد اولیه آن را به قالب اکستروژن انتقال می‌دهد.

این قالب به شکل T است و پس از ریختن مواد در آن، فشرده می‌شود. پس از آن با فرآیند خنک‌کاری دمای پروفیل کاهش پیدا می‌کند.

استاندارد ساخت سپری چیست؟

سپری فولادی مطابق با استانداردهای زیر که متعلق به کشور آلمان می‌باشد، به تولید می‌رسند:

• استاندارد  DIN1022
• استاندارد  DIN5951
• استاندارد  DIN EN 10055

انواع سپری آهنی از لحاظ روش ساخت

سپری آهنی فابریک

پروفیل اهنی فابریک، پروفیلی T شکل است که پس از طی مراحل نورد به شکل سپری درمی‌آید. ابعاد این سپری، دارای عرض، ضخامت بال و جان و همچنین وزن محصول تولید شده بر طبق استاندارد آلمان یا همان جدول اشتال است.

سپری آهنی نوردی

تفاوت سپری آهنی نوردی با فابریک در وزن آن می باشد. وزن سپری آهنی کمتر می باشد لذا مقاومت کمتری نیز دارد و از لحاظ ظاهری به سه دسته مختلف تقسیم می شود:

• سپری با اضلاع متساوی که عرض و ارتفاع آن‌ها برابر است.
• سپری با اضلاع نامتساوی که در آن‌ها ارتفاع نصف عرض است.
• سپری با ارتفاع زیاد

انواع سپری از لحاظ شکل ظاهر

سپری‌های فولادی از لحاظ شکل ظاهر نیز دسته‌بندی شده و انواع زیر را حاصل می‌شوند:

1. سپری متساوی الاضلاع– قسمت جان سپری در این پروفیل، کاملا عرضی برابر با نصف بال داشته و در وسط بال قرار می‌گیرد. در حقیقت، عرض و ارتفاع در این نوع سپری با یک‌دیگر برابر می‌باشند.
2. سپری دارای اضلاع نامساوی– در این پروفیل سپری اندازه ارتفاع به اندازه نصف عرض سپری می‌باشد.
3. سپری دارای ارتفاع زیاد– در این پروفیل برخلاف سپری دارای اضلاع نامساوی، ارتفاع آن بسیار بیش‌تر از عرض می‌باشد.

انواع سپری از لحاظ جنس

سپری‌ها همواره به صورت فولادی ساخته نمی‌شوند و بسته به نوع مصرف با جنس‎های مختلفی مانند برنج، استیل و غیره به دست مصرف‌کنندگان خواهد رسید. با این حال کاربردی‌ترین انواع سپری شامل انواع زیر است:

سپری آلومینیومی

سپری آلومینیومی نسبت به نوع آهنی از مقاومت و استحکام کمتری برخوردار است. به همین دلیل، از این مقطع در موارد روکاری و قفسه بندی حمام و آشپزخانه و غیره استفاده می شود.

همچنین از آن جایی که سقف های کاذب باید تا حد امکان سبک باشند تا از بار مرده سازه کاسته شود، وزن سپری سقف کاذب اهمیت خاصی دارد. به همین دلیل بیشتر از نوع آلومینیومی این محصول استفاده می شود.

سپری آهنی

متداول‌ترین نوع سپری، سپری آهنی است که همچون دیگر انواع آن، در اندازه‌های 6 و 12 متر تولید می‌گردد و به علت برخورداری از مقاومت مناسب در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابعاد سپری به چه صورت است؟

پروفیل‌های سپری در ابعاد و ضخامت‌های مختلف طبق نیاز مشتری تولید می‌گردند و به‌طور معمول دارای ضخامت 0.9 تا 2.5 هستند و در اندازه‌های 6 و 12 متر در بازار آهن آلات عرضه می‌گردند. لازم به ذکر است که پروفیل با ضخامت 2 میلی‌متر بیش‌ترین کاربرد را در صنعت دارد.

نام‌گذاری سپری‌ها نیاز وابسته به اندازه آن‌ها می‌باشد. به آن معنا که سپری با معیار اندازه لبه مقطع (بر حسب میلی‌متر) نام‌گذاری می‌شود که اندازه لبه‌ها معمولا با اندازه دیواره آن‌ها یکسان می‌باشد. برای مثال سپری با اندازه لبه مقطع 100 میلی‌متر، سپری نمره 10 نامیده می‌شود.

جدول وزن سپری

وزن شاخه های 6 متری سپری در سایزهای مختلف را نشان می دهد.

سپری در صنعت چه کاربردی دارد؟

همان‌طور که تا این قسمت به معرفی این مقطع فولادی پرداختیم، پروفیل سپری در صنعت ساخت و ساز جایگاه مهمی دارد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر کاربردهای آن خواهیم پرداخت:

• ساخت در و پنجره
• ایجاد انواع سقف‌های کاذب
• سدسازی و ساخت انواع گاردریل
• استفاده در اتصالات پل به ستون
• کاربرد در نماسازی ساختمان
• افزایش مقاومت اسکلت سازه
• استفاده در سقف‌های نورگذر و کلاف‌بندی وال پست

معایب استفاده از سپری چیست؟

در کنار تمام ویژگی‌ها و کاربردهای ذکر شده، استفاده از سپری با معایبی مانند مقاومت خمشی پایین و اشکال در اتصالات به علت عدم انعطاف‌پذیری و عدم امکان خم‌کاری و سطوح مایل به سمت بال همراه است.

عوامل موثر بر قیمت سپری چیست؟

بازار آهن آلات هیچ‌گاه ثابت نبوده و همواه تحت تاثیر عوامل مختلفی در نوسان بوده است. قیمت مواد استفاده شده برای ساخت، هزینه‌های حمل و نقل، برند کارخانه تولید کننده، میزان عرضه و تقاضا، تورم و غیره، از جمله عواملی هستند که بر قیمت تمام شده سپری اثرگذار خواهند بود.

برای مشاهده بروزترین قیمت سپری در سایت آهن باکس کلیک کنید

جمع بندی

پروفیل سپری که در میان فعالین در صنعت با عنوان پروفیل تی نیز شناخته می‌شود، به لحاظ سطح مقطع مشابه با حرف T انگلیسی می‌باشد و در انواع مختلفی مانند متساوی الاضلاع، اضلاع نامساوی و سپری با ارتفاع زیاد تولید و عرضه می‌شود.

جنس‌های مختلفی از این مقطع فولادی در بازار آهن آلات عرضه می‌گردد که در نماسازی ساختمان، ساخت گاردریل، افزایش مقاومت اسکلت سازه و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.

Source:
* Steel T profile

سوالات متداول