مزایا و معایب اتصال خورجینی
اتصال خورجینی در یک بازه زمانی نسبتا طولانی یکی از متداول ترین نوع اتصالات در ساختمان های اسکلت فلزی در ایران بوده است که بدلایل دارا بودن معایب بسیار تقریبا استفاده از این شکل اتصالات در حال منسوخ شدن می باشد. در ادامه این مقاله به مزایا و معایب این اتصالات اشاره مختصری می گردد.
نحوه اجرای اتصالات خورجینی
نحوه اجراي اتصال خورجینی بدین طریق است که تیرهاي بـاربر از طـرفین ستون ها به طور یکسره عبور داده می شوند و روي نبشی هایی که در طرفین ستون نصب شده اند قرار می گیرند و معمولا در بالاي هر تیر هم یک نبشی قرار می دهند، لذا اتصال خورجینی تـامین کننـده نشـیمن بـراي عبـور یکجفت تیر سرتاسري از طرفین ستون است.
مزایای استفاده از اتصال خورجینی
- سادگی اجرا
- کاهش هزینه
- کم کردن نیمرخ بال پهن و شماره هاي بالاي نیمرخ IPE
معایب استفاده از اتصالات خورجینی
به طور کلی ساختمان هاي فولادي به دلیل نرمی و انعطاف پذیري از پایداري خوبی در برابر نیروهاي ناشی از زلزله برخوردارند، اما متاسفانه در زلزله هاي خرداد ماه 69 منجیل و رودبار و زلزله بم برخلاف انتظار، شدیدا آسیب دیدند و خسارات جبران ناپذیري را به بار آوردند.
علت این امر را باید عمدتاًدر کیفیت اتصالات جست. ضابطه اصلی طرح اتصالات در نقاط زلزله خیز قابلیت انتقال لنگر براي سازه هایی است که فاقد بادبند یا دیوار برشی بتن آرمه اند؛ در حالی که اتصال خورجینی از سوي هیچ کدام از آیین نامه هاي موجود به عنوان اتصالات گیردار شناخته نشده اند.
نبشـی هـاي تحتـانی وقتـی کـه سـتون هـا بـه صـورت خوابیـده بـر روي زمـین آماده سازي می شوند در محـل هـاي خـود جـوش مـی شـوند و پـس از سـاخت ستون ها و گذاردن تیرها بر روي نبشی هاي تحتـانی، بـال تیـر Iشـکل بـه نبشـی تحتانی به صورت تخت جوش شده و سپس با استفاده از نبشـی هـاي کـوچکتري که طول بال آنها از پهناي بال تیر Iشکل کوتاه تر است در قسمت فوقانی تیـر Iشکل اتصال دیگري ایجاد می شود مجددا کیفیت جوش این نبشی از نوع تخـت بوده، ولی دقت کافی در انجام آن صورت نمی پذیرد. نبشی بالا دو جوش به تیـرو ستون دارد. جوش به ستون به دلیل آنکه سربالا انجام مـی شـود اصـلا مرغـوب نیست.
از آنجا کـه اصل است که جوش بایـد مقاوم تر از فولاد مــادر باشد لذا اگر نیروي جانبی وارد شود باید فولاد پاره شود نه جوش و از آنجایی که جوش ها متاسفانه همیشه ضعیف تر از فولاد عمل می کنند در نتیجه اتصال خورجینی براي سازه جوش مناسب نیست.
نبشی هاي بالا وپایین معمولا حکم عاملی جهت نگهداري تیر بر جاي خود را دارد و به رغم اینکه اندازه و طول نبشی، ضخامت و طول جوش عوامل اصلی در تعیین رفتار بهینه اتصال در هنگام زمین لرزه هستند، اما در طراحی این اتصال بدون رعایت ضوابط علمی جوش اجراي اسکلت انجام می گیرد.
اتصال خورجینی در برابر بارهاي قائم با اتصالات صلب برابري می کنـد، اما در برابر نیروهاي جانبی بیشترین نیرو به اتصال به صورت پیچشی است که این نیرو می بایست از شاه تیر به نبشی و از نبشی بـه ستون وارد شود و بنـابراین دو واسـطه در انتقـال نیـرو وجــود دارد و از آنجـا کــه نبشـی بــاجوش هاي غیراستاندارد به ستون متصل شده است، لذا واسطه اي ضعیف است و در اثر زلزله یا سـایر نیروهـاي جـانبی، سـقف پـایین مـی آیـد! درخرابی هاي زلزله هاي گیلان و بم در اکثر موارد تیر و نبشی پـایین آمـده است که نشان می دهد نبشی ضعیف بوده است.
کی دیگر از مشکلات اتصال خورجینی هنگامی بروز می کنـد کـه تیرهـا در دوطرف، دهانه هاي نامساوي را پوشش دهند، در این صورت دهانـه هـاي نامساوي عکس العمل هاي نامساوي را در برابر بارهاي وارده نشان خواهند داد و افزایش لنگرهـا را موجـب مـی شـوند. عـدم اتصـال تیرهـا بـه هـم ونامساوي بودن دو دهانه اطراف باعث می شود که نتوانند با هم کار کنند.
فراوانی علم و آگاهی همواره بر شما جاری باد
آهنباکس مرجع آنلاین قیمت میلگرد و آهن آلات
